Bebeğin, doğum kanalından geçmesine izin vermeyecek şekilde dar olması durumu çatı darlığı olarak bilinmektedir. Ancak çatı darlığının olmadığı, iri bebeklerin olduğu durumlarda da bebek doğum kanalından geçemeyeceği için çatı darlığından bahsedilmektedir.
Normal doğumda öncelikle rahim ağzını tutan rahim boynu açılır. Böylece bebek doğum kanalına girerek, çıkış yönüne doğru ilerler. Rahim ağzının açılma süresi değişken ve uzun olsa da, bebeğin doğum kanalına girdiği ve doğuma kadar süren süreç ilk doğumlarda ortalama 50 dakika iken, daha önce doğum yapmış kadınlarda bu süre yaklaşık olarak 20 dakikadır. Bu süreç içerisinde bebek pasif durumdadır. Annenin itme kuvveti ile birlikte bebek, gideceği yolun şekline göre uygun dönüşler yapar ve doğum gerçekleşir.
Normal Doğumu Etkileyen Faktörler
Bebeğin duruşu ve boyutu, ıkınmaların ve rahim kasılmalarının yeterliliği, doğum kanalının (çatının) yapısı ve genişliği normal doğumu etkileyen 3 önemli faktördür. Bunlardan herhangi birisinde anomalinin görülmesi, normal doğumu zorlaştırır hatta engelleyebilir.
Burada unutulmaması gereken önemli bir nokta da doğum kanalının yani çatının genişliğinin nasıl olduğu normal doğumun da nasıl geçeceğini belirlemektedir. Her 3 dakikada bir gelen ve yaklaşık olarak 1,5 dakika süren ağrılar gerçek doğum ağrılarıdır. Rahim ağzının tam şekilde açılma süreci bebeğin büyüklüğünden ve çatı genişliğinden bağımsızdır. Bebeğin doğum kanalına yapacağı yolculuğu, annenin ıkınmaları ve rahim kasılmaları sayesinde gerçekleşir. Bu nedenle bu yolculuğun nasıl geçeceği de annenin itme gücüyle birlikte doğum kanalının genişliği ve bebeğin büyüklüğü etkili olmaktadır.
Çatı Darlığı Normal Doğumu Nasıl Etkiler?
Leğen kemiğinin girişi ve çıkışı arasında uzanan bölüm, doğum kanalına giden yoldur. Pelvis kemiği, doğum esnasında asıl direnci sağlayan kemik olarak bilinmektedir. Hormonların etkisiyle birlikte bağ dokusu genişler ve pelvis de buna bağlı olarak birazcık da olsa genişleyebilmektedir. Ancak eğer anne dar bir kemik yapısına sahipse bebeğin geçişi zor hatta mümkün olmayabilir. Bu da normal doğumun gerçekleşmemesine neden olabilir.
Normal Doğumu Zorlaştıran Diğer Faktörler
Elbette normal doğumu yalnızca çatı darlığının varlığı zorlaştırmaz. Pek çok faktör buna neden olabilmektedir. Örneğin, önceden normal olarak görülen bir çatı ile bebek arasında uyumsuzluk görülebilir. Ortalama 4,5 kilodan fazla olan bebekler için normal doğum önerilmez. Bu durum omuz takılması olarak bilinen komplikasyonla karşılaşılma riskini artırmaktadır. Bunun yanı sıra bebeğin baş kısmının değil de makat kısmının geliyor olması da normal doğuma engel olan durumlar arasında gösterilmektedir.